ಪ್ರಪಂಚದ ವಾಯುಗುಣ
ಪರಿಚಯ
ನಮ್ಮ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಹವಾಮಾನವು ಒಂದು ಪ್ರಮುಖ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ನಮ್ಮ ಜೀವನ ಮತ್ತು ವಿವಿಧ ಆರ್ಥಿಕ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳು (ಕೃಷಿ, ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳು, ವಾಣಿಜ್ಯ ಇತ್ಯಾದಿ) ಹವಾಮಾನದಿಂದ ಪ್ರಭಾವಿತವಾಗಿವೆ. ಭೌತಿಕ ಭೌಗೋಳಿಕತೆಯಲ್ಲಿ ಹವಾಮಾನವು ಪ್ರಮುಖ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.
ಹವಾಮಾನವು ತಾಪಮಾನ, ಆರ್ದ್ರತೆ, ವಾತಾವರಣದ ಒತ್ತಡ, ಗಾಳಿ, ಮಳೆ, ವಾತಾವರಣದ ಕಣಗಳ ಎಣಿಕೆ ಮತ್ತು ದೀರ್ಘಾವಧಿಯಲ್ಲಿ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿನ ಇತರ ಹವಾಮಾನ ಅಸ್ಥಿರಗಳಲ್ಲಿನ ವ್ಯತ್ಯಾಸದ ಸರಾಸರಿ ಮಾದರಿಯ ಅಳತೆಯಾಗಿದೆ. ಈ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಅಂಶಗಳ ಯಾವುದೇ ಸ್ವತಂತ್ರ ಅಧ್ಯಯನವು ಹವಾಮಾನದ ಯಾವುದೇ ಸಮಗ್ರ ನೋಟವನ್ನು ಪ್ರಸ್ತುತಪಡಿಸುವುದಿಲ್ಲ. ಈ ಅಂಶಗಳ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ, ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಸಾವಿರಾರು ರೀತಿಯ ಹವಾಮಾನಗಳು ಇರಬಹುದು.
ಹವಾಮಾನ ಮತ್ತು ವಾಯುಗುಣವು ವಾತಾವರಣದ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಲು ಬಳಸುವ ಎರಡು ಪದಗಳಾಗಿವೆ.
ಹವಾಮಾನ
ಯಾವುದೇ ಒಂದು ಸ್ಥಳ ಅಥವಾ ಪ್ರದೇಶದ ಅಲ್ಪಕಾಲಾವಧಿಯಲ್ಲಿನ ವಾಯುಮಂಡಲದಲ್ಲಾಗುವ ಬದಲಾವಣೆಯ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಹವಾಮಾನ ಎಂದು ಕರೆಯುವರು. ಇದು ವಾಯುಮಂಡಲದ ಉಷ್ಣಾಂಶ, ಒತ್ತಡ, ಮಾರುತಗಳು, ಮೋಡಗಳು, ಆರ್ದತೆ, ಮಳೆ, ಇವುಗಳ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಅಲ್ಪಾವಧಿಯಲ್ಲಿ ತಿಳಿಯುವುದಾಗಿದೆ.
ಉದಾ: ಬೆಳಿಗ್ಗೆ ಮೋಡದಿಂದ ಕೂಡಿದ ಹವಾಮಾನ, ಸಾಯಂಕಾಲ ಬಿಸಿಯಿಂದ ಕೂಡಿದ ಹವಾಮಾನ ಇತ್ಯಾದಿ.
ಹವಾಮಾನ ಘಟಕಗಳು : ವಾಯುಮಂಡಲವು ಅಂತರಿಕವಾಗಿ ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ಘಟಕಗಳಾದ ಉಷ್ಣಾಂಶ, ಒತ್ತಡ, ಮಾರುತಗಳು, ತೇವಾಂಶ ಮತ್ತು ವೃಷ್ಟಿಗಳಿಂದ ನಿರ್ಧರಿಸಲ್ಪಡುವುದು.
ಹವಾಮಾನದ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ವೈಜ್ಞಾನಿಕವಾಗಿ ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡುವ ಶಾಸ್ತ್ರಕ್ಕೆ ‘ಹವಾಮಾನಶಾಸ್ತ್ರ’ (Meteorology) ಎಂದು ಕರೆಯುವರು.
ಭಾರತದ ಹವಾಮಾನ ಇಲಾಖೆಯ ಕೇಂದ್ರ ಕಛೇರಿಯು (IMD) ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದ ಪುಣೆಯಲ್ಲಿದೆ.
ವಾಯುಗುಣ
ಯಾವುದೇ ಒಂದು ಸ್ಥಳದ ದೀರ್ಘ ಅವಧಿಯು ಅಂದರೆ 30 ರಿಂದ 33 ವರ್ಷಗಳ ಹವಾಮಾನದ ಸರಾಸರಿಯನ್ನು ವಾಯುಗುಣವೆಂದು ಕರೆಯುವರು. ಇದು ಒಂದು ರಾಷ್ಟ್ರದ / ಪ್ರದೇಶದ / ಭೂಖಂಡಗಳ ಒಂದು ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿನ ವಾಯುಮಂಡಲದಲ್ಲಿ ದೀರ್ಘಾವಧಿಯಲ್ಲಿ ಉಂಟಾಗುವ ಬದಲಾವಣೆಯನ್ನು ತಿಳಿಯುವುದಾಗಿದೆ. ಪ್ರಪಂಚದಲ್ಲಿ ವಿವಿಧ ಪ್ರಕಾರದ ವಾಯುಗುಣ ಕಂಡುಬರುವುದು.
ಉದಾ : ಮಾನ್ಸೂನ್ ಉಷ್ಣ ಮಾದರಿಯ ವಾಯುಗುಣ, ಮರುಭೂಮಿ ವಾಯುಗುಣ, ಮೆಡಿಟರೇನಿಯನ್ ಮಾದರಿಯ ವಾಯುಗುಣ, ಸಾಗರೀಕ ವಾಯುಗುಣ, ತಂಡ್ರಾ ಮಾದರಿ ವಾಯುಗುಣ ಇತ್ಯಾದಿ.
ವಾಯುಗುಣದ ಬಗ್ಗೆ ವೈಜ್ಞಾನಿಕವಾಗಿ ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡುವ ಶಾಸ್ತ್ರವನ್ನು ‘ವಾಯುಗುಣಶಾಸ್ತ್ರ’ (Climatology) ಎಂದು ಕರೆಯುವರು.
ವಾಯುಗುಣದ ವಿಧಗಳು
I. ಉಷ್ಣವಲಯದ ವಾಯುಗುಣ
ಸಮಭಾಜಕ ವಾಯುಗುಣ
ಮಾನ್ಸೂನ್ ವಾಯುಗುಣ
ಸವನ್ನಾ ಮಾದರಿ ವಾಯುಗುಣ
ಉಷ್ಣವಲಯದ ಮರುಭೂಮಿ ವಾಯುಗುಣ
II. ಉಪ-ಉಷ್ಣವಲಯ ಮತ್ತು ಸಮಶೀತೋಷ್ಣ ವಲಯದ ವಾಯುಗುಣ
ಮೆಡಿಟರೇನಿಯನ್ ಮಾದರಿ ವಾಯುಗುಣ
ಸಮಶೀತೋಷ್ಣ ಹುಲ್ಲುಗಾವಲು ವಾಯುಗುಣ
III. ಧ್ರುವೀಯ ವಾಯುಗುಣ
ಟೈಗಾ ವಾಯುಗುಣ
ಟಂಡ್ರಾ ವಾಯುಗುಣ
I. ಉಷ್ಣವಲಯದ ವಾಯುಗುಣ
1. ಸಮಭಾಜಕ ವಾಯುಗುಣ (Equatorial Climate)
ವಿತರಣೆ
ಸಮಭಾಜಕ, ಬಿಸಿ, ಆರ್ದ್ರ ಹವಾಮಾನವು ಸಮಭಾಜಕದ ಉತ್ತರ ಮತ್ತು ದಕ್ಷಿಣದಲ್ಲಿ 5° ಮತ್ತು 10° ನಡುವೆ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ.
ಇದರ ಹೆಚ್ಚಿನ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯು ಅಮೆಜಾನ್, ಕಾಂಗೋ, ಮಲೇಷ್ಯಾ ಮತ್ತು ಈಸ್ಟ್ ಇಂಡೀಸ್‌ನ ತಗ್ಗು ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ.
ಸಮಭಾಜಕದಿಂದ ಮತ್ತಷ್ಟು ದೂರದಲ್ಲಿ, ತೀರದ ವ್ಯಾಪಾರ ಮಾರುತಗಳ ಪ್ರಭಾವವು ಮಾನ್ಸೂನ್ ಪ್ರಭಾವಗಳೊಂದಿಗೆ ಸಮಭಾಜಕ ಹವಾಮಾನದ ಮಾರ್ಪಡಿಸಿದ ಪ್ರಕಾರವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ.
ಹವಾಮಾನ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳು
ವರ್ಷವಿಡೀ ತಾಪಮಾನದ ಏಕರೂಪತೆ ಇರುತ್ತದೆ.
ಸರಾಸರಿ ಮಾಸಿಕ ತಾಪಮಾನವು ಯಾವಾಗಲೂ 24° ರಿಂದ 27°C ವರೆಗೆ ಇರುತ್ತದೆ, ಬಹಳ ಕಡಿಮೆ ವ್ಯತ್ಯಾಸವಿರುತ್ತದೆ.
ಚಳಿಗಾಲವಿಲ್ಲ.
ಮಳೆ
ಮಳೆಯು ಭಾರೀ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ವರ್ಷವಿಡೀ ಚೆನ್ನಾಗಿ ವಿತರಿಸಲ್ಪಡುತ್ತದೆ.
ವಾರ್ಷಿಕ ಮಳೆಯ ಸರಾಸರಿ ಯಾವಾಗಲೂ 150 ಸೆಂ.ಮೀ. ಇದ್ದರೆ ಕೆಲವು ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ವಾರ್ಷಿಕ ಸರಾಸರಿ 250 – 300 ಸೆಂ.ಮೀ. ಇರುತ್ತದೆ.
ಮಳೆಯಿಲ್ಲದ ತಿಂಗಳು ಇಲ್ಲ. ಮಾಸಿಕ ಸರಾಸರಿಯ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಮಯ 6 ಸೆಂ.ಮೀ. ಮಳೆಯಾಗುತ್ತದೆ.
ಹೆಚ್ಚು ಆವಿಯಾಗುವಿಕೆ ಮತ್ತು ಸಂವಹನ ಗಾಳಿಯ ಪ್ರವಾಹಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಗಿ, ಮಧ್ಯಾಹ್ನದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಭಾರೀ ಗುಡುಗು ಸಹಿತ ಮಳೆಯಾಗುತ್ತದೆ.
ನೈಸರ್ಗಿಕ ಸಸ್ಯವರ್ಗ
ಅಧಿಕ ಉಷ್ಣತೆ ಮತ್ತು ಹೇರಳವಾದ ಮಳೆಯು ಸಮೃದ್ಧವಾದ ಉಷ್ಣವಲಯದ ಮಳೆಕಾಡಿಗೆ ಬೆಂಬಲ ನೀಡುತ್ತದೆ.
ಅಮೆಜಾನ್ ತಗ್ಗು ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ, ಅರಣ್ಯವು ತುಂಬಾ ದಟ್ಟವಾಗಿದೆ, ಅದನ್ನು ‘ಸೆಲ್ವಾಸ್’ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಸಮಭಾಜಕ ಸಸ್ಯವರ್ಗವು ಉಷ್ಣವಲಯದ ಗಟ್ಟಿಮರವನ್ನು ನೀಡುವ ನಿತ್ಯಹರಿದ್ವರ್ಣ ಮರಗಳ ಬಹುಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ, ಉದಾ. ಮಹೋಗಾನಿ, ಎಬೊನಿ, ಡೈವುಡ್‌ಗಳು ಇತ್ಯಾದಿ.
ಕರಾವಳಿ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಉಪ್ಪುನೀರಿನ ಜೌಗು ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ, ಮ್ಯಾಂಗ್ರೋವ್ ಕಾಡುಗಳು ಬೆಳೆಯುತ್ತವೆ.
ಪ್ರಮುಖ ಬುಡಕಟ್ಟುಗಳು
ಅಮೆಜಾನ್ ಜಲಾನಯನ ಪ್ರದೇಶದ ಭಾರತೀಯ ಬುಡಕಟ್ಟುಗಳು
ಕಾಂಗೋ ಜಲಾನಯನ ಪ್ರದೇಶದ ಪಿಗ್ಮಿಗಳು
ಮಲೇಷ್ಯಾದ ಒರಾಂಗ್ ಅಸಲಿ
ಆರ್ಥಿಕ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳು
ಕಾಡುಗಳಲ್ಲಿ, ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಾಚೀನ ಜನರು ಬೇಟೆಗಾರರು ಮತ್ತು ಸಂಗ್ರಾಹಕರಾಗಿ ವಾಸಿಸುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚು ಮುಂದುವರಿದವರು ಸ್ಥಲಾಂತರ ಬೇಸಾಯಯನ್ನು ಅಭ್ಯಾಸ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ.
ಕೆಲವು ತೋಟದ ಬೆಳೆಗಳಾದ ನೈಸರ್ಗಿಕ ರಬ್ಬರ್, ಕೋಕೋ, ಇತ್ಯಾದಿಗಳನ್ನು ಬೆಳೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ
2. ಉಷ್ಣವಲಯದ ಮಾನ್ಸೂನ್ ವಾಯುಗುಣ (Tropical Monsoon Climate)
ವಿತರಣೆ
ಉಷ್ಣವಲಯದ ಮಾನ್ಸೂನ್ ಗಳು ಸಮಭಾಜಕದ ಎರಡೂ ಬದಿಗಳಲ್ಲಿ 5° ಮತ್ತು 30° ಅಕ್ಷಾಂಶಗಳ ನಡುವಿನ ವಲಯಗಳಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತವೆ.
ಇದು ಭಾರತೀಯ ಉಪಖಂಡ, ಬರ್ಮಾ, ಥೈಲ್ಯಾಂಡ್, ಲಾವೋಸ್, ಕಾಂಬೋಡಿಯಾ, ವಿಯೆಟ್ನಾಂನ ಭಾಗಗಳು ಮತ್ತು ದಕ್ಷಿಣ ಚೀನಾ ಮತ್ತು ಉತ್ತರ ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾದಲ್ಲಿ ಉತ್ತಮವಾಗಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೊಂಡಿದೆ.
ಉಷ್ಣವಲಯದ ಸಮುದ್ರ ಹವಾಮಾನವು ಮಧ್ಯ ಅಮೇರಿಕಾ, ವೆಸ್ಟ್ ಇಂಡೀಸ್, ಫಿಲಿಪೈನ್ಸ್, ಪೂರ್ವ ಆಫ್ರಿಕಾದ ಭಾಗಗಳು, ಮಡಗಾಸ್ಕರ್, ಗಯಾನಾ ಕರಾವಳಿ ಮತ್ತು ಪೂರ್ವ ಬ್ರೆಜಿಲ್ ನಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ.
ಹವಾಮಾನ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳು
ಸರಾಸರಿ ವಾರ್ಷಿಕ ಉಷ್ಣತೆಯು ತಕ್ಕಮಟ್ಟಿಗೆ ಹೆಚ್ಚಿದ್ದರೂ, ಸೂರ್ಯನ ಉತ್ತರ ಮತ್ತು ದಕ್ಷಿಣದ ಚಲನೆಯಿಂದಾಗಿ ಬೇಸಿಗೆ ಮತ್ತು ಚಳಿಗಾಲದ ಋತುಗಳು ತೀವ್ರವಾಗಿ ಭಿನ್ನವಾಗಿರುತ್ತವೆ.
ಬೆಚ್ಚಗಿನ ಶುಷ್ಕ ಬೇಸಿಗೆಯ ತಿಂಗಳುಗಳ ಸರಾಸರಿ ತಾಪಮಾನವು 27°C ಮತ್ತು 32°C ನಡುವೆ ಇರುತ್ತದೆ.
ಮಳೆ
ಅದರ ವಾರ್ಷಿಕ ಮಳೆಯ ಬಹುಪಾಲು ಸೈಕ್ಲೋನಿಕ್ ಮತ್ತು ಓರೋಗ್ರಾಫಿಕ್ ರೀತಿಯ ಮಳೆಯ ಮೂಲಕ ಸಂಭವಿಸುತ್ತದೆ.
ಸರಾಸರಿ ವಾರ್ಷಿಕ ಮಳೆಯು ಸುಮಾರು 150 ಸೆಂ.ಮೀ ಆಗಿರುತ್ತದೆ ಆದರೆ ತಾತ್ಕಾಲಿಕ ಮತ್ತು ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ವಿತರಣೆಯಲ್ಲಿ ಹಲವು ವ್ಯತ್ಯಾಸಗಳಿವೆ.
ವಾರ್ಷಿಕ ಮಾನ್ಸೂನ್ ಮಳೆಯ ಹೆಚ್ಚಿನ ಭಾಗವನ್ನು ತೇವಾಂಶವುಳ್ಳ ನೈಋತ್ಯ ಮಾನ್ಸೂನ್ ಮಾರುತಗಳ ಮೂಲಕ ಪಡೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ.
ನೈಸರ್ಗಿಕ ಸಸ್ಯವರ್ಗ
ಉಷ್ಣವಲಯದ ಮಾನ್ಸೂನ್ ಭೂಮಿಗಳ ನೈಸರ್ಗಿಕ ಸಸ್ಯವರ್ಗವು ಬೇಸಿಗೆಯ ಮಳೆಯ ಪ್ರಮಾಣವನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿರುತ್ತದೆ.
ಮರಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಪತನಶೀಲವಾಗಿರುತ್ತವೆ.
ತೆರೆದ ಅರಣ್ಯವಿರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಕಡಿಮೆ ಸಮೃದ್ಧವಾಗಿದೆ.
ಹೆಚ್ಚಿನ ಕಾಡುಗಳು ತೇಗದಂತಹ ಬೆಲೆಬಾಳುವ ಮರವನ್ನು ನೀಡುತ್ತವೆ. ಇತರ ರೀತಿಯ ಮರಗಳೆಂದರೆ ಸಾಲ್, ಅಕೇಶಿಯ ಮತ್ತು ಯೂಕಲಿಪ್ಟಸ್.
ಆರ್ಥಿಕ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳು
ಈ ಪ್ರದೇಶದ ಜನರು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಕೃಷಿಯಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ.
ಇಲ್ಲಿ ಬೆಳೆಯುವ ಬೆಳೆಗಳಲ್ಲಿ ಅಕ್ಕಿ, ಗೋಧಿ, ಬೇಳೆಕಾಳುಗಳು, ಹತ್ತಿ, ಸೆಣಬು, ಕಬ್ಬು, ಎಣ್ಣೆಕಾಳುಗಳು, ಕಾಫಿ, ಚಹಾ ಮತ್ತು ವಿವಿಧ ರೀತಿಯ ಹಣ್ಣುಗಳು ಮತ್ತು ತರಕಾರಿಗಳು ಸೇರಿವೆ.
ಈ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಾ ರೀತಿಯ ಸಾಕು ಪ್ರಾಣಿಗಳನ್ನು ಸಾಕಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಈ ಪ್ರದೇಶವು ಕೃಷಿ ಮತ್ತು ಇತರ ಕೃಷಿ ಆಧಾರಿತ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೊಂದಿದೆ.
ಈ ಪ್ರದೇಶವು ವಿವಿಧ ರೀತಿಯ ಖನಿಜಗಳ ನಿಕ್ಷೇಪಗಳಿಂದ ಸಮೃದ್ಧವಾಗಿದೆ, ಇವು ಆಧುನಿಕ ಕೈಗಾರಿಕಾ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಿಗೆ ಅಗತ್ಯವಾದ ಅಂಶಗಳಾಗಿವೆ.
3. ಸವನ್ನಾ ಅಥವಾ ಸುಡಾನ್ ಮಾದರಿಯ ವಾಯುಗುಣ (The Savannah or Sudan Climate)
ವಿತರಣೆ
ಸವನ್ನಾ ಅಥವಾ ಸುಡಾನ್ ಹವಾಮಾನವು ಸಮಭಾಜಕ ಅರಣ್ಯ ಮತ್ತು ಬಿಸಿ ಮರುಭೂಮಿಗಳ ನಡುವೆ ಕಂಡುಬರುವ ಒಂದು ಪರಿವರ್ತನೆಯ ರೀತಿಯ ಹವಾಮಾನವಾಗಿದೆ.
ಇದು ಸಮಭಾಜಕದ ಎರಡೂ ಬದಿಯಲ್ಲಿ 5°-20° ಅಕ್ಷಾಂಶಗಳ ನಡುವೆ ಇದೆ.
ಶುಷ್ಕ ಮತ್ತು ಆರ್ದ್ರ ಋತುಗಳು ಹೆಚ್ಚು ವಿಭಿನ್ನವಾಗಿರುವ ಸುಡಾನ್‌ನಲ್ಲಿ ಇದನ್ನು ಉತ್ತಮವಾಗಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ, ಆದ್ದರಿಂದ ಇದನ್ನು ಸುಡಾನ್ ಹವಾಮಾನ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಈ ಪ್ರದೇಶವು ಪಶ್ಚಿಮ ಆಫ್ರಿಕನ್ ಸುಡಾನ್ ಅನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ, ಮತ್ತು ನಂತರ ದಕ್ಷಿಣದ ಕಡೆಗೆ ಪೂರ್ವ ಆಫ್ರಿಕಾ ಮತ್ತು ದಕ್ಷಿಣ ಆಫ್ರಿಕಾಕ್ಕೆ ಮಕರ ಸಂಕ್ರಾಂತಿಯ ಉತ್ತರಕ್ಕೆ ವಕ್ರವಾಗಿರುತ್ತದೆ.
ದಕ್ಷಿಣ ಅಮೆರಿಕಾದಲ್ಲಿ, ಸಮಭಾಜಕದ ಉತ್ತರ ಮತ್ತು ದಕ್ಷಿಣದಲ್ಲಿ ಸವನ್ನಾದ ಎರಡು ವಿಭಿನ್ನ ಪ್ರದೇಶಗಳಿವೆ, ಅವುಗಳೆಂದರೆ ಒರಿನೊಕೊ ಜಲಾನಯನ ಪ್ರದೇಶದ ಲ್ಯಾನೋಸ್ ಮತ್ತು ಬ್ರೆಜಿಲಿಯನ್ ಹೈಲ್ಯಾಂಡ್ಸ್ನ ಕ್ಯಾಂಪೋಸ್.
ಹವಾಮಾನ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳು
ಸವನ್ನಾ ಹವಾಮಾನವು ವಿಶಿಷ್ಟವಾದ ಆರ್ದ್ರ ಮತ್ತು ಶುಷ್ಕ ಋತುಗಳಿಂದ ನಿರೂಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ವರ್ಷವಿಡೀ ಸರಾಸರಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ತಾಪಮಾನವು 24° C ಮತ್ತು 27° C ನಡುವೆ ಇರುತ್ತದೆ.
ವಾರ್ಷಿಕ ತಾಪಮಾನದ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯು 3° C ಮತ್ತು 8° C ನಡುವೆ ಇರುತ್ತದೆ.
ತಾಪಮಾನದ ತೀವ್ರ ದೈನಂದಿನ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯು ಸುಡಾನ್ ಪ್ರಕಾರದ ಹವಾಮಾನದ ಲಕ್ಷಣವಾಗಿದೆ.
ಮಳೆ
ಸರಾಸರಿ ವಾರ್ಷಿಕ ಮಳೆಯು 100 cm ಮತ್ತು 150 cm ನಡುವೆ ಇರುತ್ತದೆ.
ಈ ಪ್ರದೇಶದ ಚಾಲ್ತಿಯಲ್ಲಿರುವ ಗಾಳಿಗಳು ವ್ಯಾಪಾರ ಮಾರುತಗಳು ಕರಾವಳಿ ಪ್ರದೇಶಗಳಿಗೆ ಮಳೆ ತರುತ್ತವೆ.
ನೈಸರ್ಗಿಕ ಸಸ್ಯವರ್ಗ
ಇದು ಎತ್ತರದ ಹುಲ್ಲು ಮತ್ತು ಚಿಕ್ಕ ಮರಗಳಿಂದ ನಿರೂಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ.
ಮರಗಳು ಪತನಶೀಲ ಮತ್ತು ಗಟ್ಟಿಯಾಗಿರುತ್ತವೆ.
ಹುಲ್ಲು ಆನೆ ಹುಲ್ಲಿನಂತೆ ಎತ್ತರ ಮತ್ತು ಒರಟಾಗಿರುತ್ತದೆ.
ಸ್ಕ್ರಬ್‌ಲ್ಯಾಂಡ್ ಅನ್ನು ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾದಲ್ಲಿ ಮಲ್ಲಿ, ಮುಲ್ಗಾ, ಸ್ಪಿನಿಫೆಕ್ಸ್ ಹುಲ್ಲು ಮುಂತಾದ ಹಲವಾರು ಜಾತಿಗಳು ಉತ್ತಮವಾಗಿ ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತವೆ.
ಆರ್ಥಿಕ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳು
ಅನೇಕ ಬುಡಕಟ್ಟುಗಳು ಸವನ್ನಾ ಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತವೆ.
ಕೆಲವು ಬುಡಕಟ್ಟುಗಳು ಮಸಾಯಿಯಂತಹ ಪಶುಪಾಲಕರಾಗಿ ಮತ್ತು ಇತರರು ಉತ್ತರ ನೈಜೀರಿಯಾದ ಹೌಸಾದಂತಹ ನೆಲೆಸಿದ ಕೃಷಿಕರಾಗಿ ಬದುಕುತ್ತಾರೆ.
ಆದಾಗ್ಯೂ, ಕೃಷಿ ಹೆಚ್ಚು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೊಂದಿಲ್ಲ.
4. ಉಷ್ಣವಲಯದ ಮರುಭೂಮಿಯ ವಾಯುಗುಣ (Tropical Desert Climate)
ವಿತರಣೆ
ಪ್ರಪಂಚದ ಪ್ರಮುಖ ಬಿಸಿ ಮರುಭೂಮಿಗಳು ಖಂಡಗಳ ಪಶ್ಚಿಮ ಕರಾವಳಿಯಲ್ಲಿ 15° ಮತ್ತು 30° ಉತ್ತರ ಮತ್ತು ದಕ್ಷಿಣ ಅಕ್ಷಾಂಶಗಳ ನಡುವೆ ನೆಲೆಗೊಂಡಿವೆ.
ಅವುಗಳು ಪೂರ್ವದಿಂದ ಪಶ್ಚಿಮಕ್ಕೆ 3,200 ಮೈಲುಗಳು ಮತ್ತು ಕನಿಷ್ಠ 1,000 ಮೈಲುಗಳಷ್ಟು ಅಗಲವಿರುವ ಸಹಾರಾ ಮರುಭೂಮಿಯನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿವೆ, ಇದು ಮರುಭೂಮಿಯ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಏಕ ವಿಸ್ತಾರವಾಗಿದೆ.
ಗ್ರೇಟ್ ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯನ್ ಮರುಭೂಮಿಯು ಖಂಡದ ಅರ್ಧದಷ್ಟು ಭಾಗವನ್ನು ಆವರಿಸಿದೆ.
ಇತರ ಬಿಸಿ ಮರುಭೂಮಿಗಳೆಂದರೆ ಅರೇಬಿಯನ್ ಮರುಭೂಮಿ, ಇರಾನಿನ ಮರುಭೂಮಿ, ಥಾರ್ ಮರುಭೂಮಿ, ಕಲಹರಿ ಮತ್ತು ನಮೀಬ್ ಮರುಭೂಮಿಗಳು.
ಉತ್ತರ ಅಮೆರಿಕಾದಲ್ಲಿ, ಮರುಭೂಮಿಯು ಮೆಕ್ಸಿಕೋದಿಂದ ಯು.ಎಸ್.ಎ ವರೆಗೆ ವ್ಯಾಪಿಸಿದೆ ಮತ್ತು ಬೇರೆ ಬೇರೆ ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ ಬೇರೆ ಬೇರೆ ಹೆಸರುಗಳಿಂದ ಕರೆಯಲ್ಪಡುತ್ತದೆ, ಉದಾ. ಮೊಜಾವೆ, ಸೊನೊರಾನ್, ಕ್ಯಾಲಿಫೋರ್ನಿಯಾ ಮತ್ತು ಮೆಕ್ಸಿಕನ್ ಡೆಸರ್ಟ್.
ದಕ್ಷಿಣ ಅಮೆರಿಕಾದಲ್ಲಿ, ಅಟಕಾಮಾ ಅಥವಾ ಪೆರುವಿಯನ್ ಮರುಭೂಮಿ (ಮಳೆ ನೆರಳಿನ ಪರಿಣಾಮ ಮತ್ತು ಕಡಲತೀರದ ವ್ಯಾಪಾರ ಮಾರುತಗಳು) ವಾರ್ಷಿಕವಾಗಿ 2 cm ಗಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಮಳೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಎಲ್ಲಾ ಮರುಭೂಮಿಗಳಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಶುಷ್ಕವಾಗಿದೆ.
ಹವಾಮಾನ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳು
ಬಿಸಿಯಾದ ಮರುಭೂಮಿಗಳಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ಶೀತ ಋತುವಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಸರಾಸರಿ ಬೇಸಿಗೆಯ ಉಷ್ಣತೆಯು ಸುಮಾರು 30° C ಆಗಿದೆ.
ಮರುಭೂಮಿಗಳಲ್ಲಿನ ತಾಪಮಾನದ ದೈನಂದಿನ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯು ತುಂಬಾ ಉತ್ತಮವಾಗಿದೆ.
ಶುಷ್ಕ ಗಾಳಿ ಮತ್ತು ಮೋಡಗಳಿಲ್ಲದ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಹಗಲಿನಲ್ಲಿ ತೀವ್ರವಾದ ಪ್ರತ್ಯೇಕತೆಯು ಸೂರ್ಯನೊಂದಿಗೆ ತಾಪಮಾನವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ.
ಆದರೆ ಸೂರ್ಯ ಮುಳುಗಿದ ತಕ್ಷಣ, ವಿಕಿರಣದಿಂದ ಭೂಮಿ ಬೇಗನೆ ಶಾಖವನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಪಾದರಸದ ಮಟ್ಟವು ಕುಸಿಯುತ್ತದೆ.
ಮಳೆ
ದಕ್ಷಿಣ ಅಮೆರಿಕಾದಲ್ಲಿ, ಅಟಕಾಮಾ ಅಥವಾ ಪೆರುವಿಯನ್ ಮರುಭೂಮಿಯು ವಾರ್ಷಿಕವಾಗಿ5 ಇಂಚುಗಳಿಗಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಮಳೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಎಲ್ಲಾ ಮರುಭೂಮಿಗಳಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಶುಷ್ಕವಾಗಿದೆ.
ಪ್ಯಾಟಗೋನಿಯನ್ ಮರುಭೂಮಿಯು ಕಾಂಟಿನೆಂಟಲಿಟಿಗಿಂತ ಎತ್ತರದ ಆಂಡಿಸ್‌ನ ಲೆವಾರ್ಡ್ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಮಳೆಯ ನೆರಳಿನ ಸ್ಥಾನದಿಂದಾಗಿ ಹೆಚ್ಚು ಶುಷ್ಕವಾಗಿರುತ್ತದೆ.
ಬಿಸಿಯಾದ ಮರುಭೂಮಿಗಳು ಕುದುರೆ ಅಕ್ಷಾಂಶಗಳು ಅಥವಾ ಉಪ ಉಷ್ಣವಲಯದ ಅಧಿಕ-ಒತ್ತಡದ ಬೆಲ್ಟ್‌ಗಳ ಪಕ್ಕದಲ್ಲಿದೆ, ಅಲ್ಲಿ ಗಾಳಿಯು ಕೆಳಗಿಳಿಯುತ್ತದೆ, ಯಾವುದೇ ರೀತಿಯ ಮಳೆ ಬೀಳಲು ಕನಿಷ್ಠ ಅನುಕೂಲಕರ ಸ್ಥಿತಿ.
ಸಾಪೇಕ್ಷ ಆರ್ದ್ರತೆಯು ತೀರಾ ಕಡಿಮೆಯಾಗಿದೆ, ಕರಾವಳಿ ಜಿಲ್ಲೆಗಳಲ್ಲಿ 60 ಪ್ರತಿಶತದಿಂದ ಮರುಭೂಮಿಯ ಒಳಭಾಗದಲ್ಲಿ 30 ಪ್ರತಿಶತಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆಯಾಗಿದೆ.
ಮಳೆಯು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಪ್ರಕಾರದ ಹಿಂಸಾತ್ಮಕ ಗುಡುಗು ಸಹಿತ ಮಳೆಯಾಗುತ್ತದೆ.
ಮರುಭೂಮಿಗಳು ಭೂಮಿಯ ಮೇಲಿನ ಕೆಲವು ಬಿಸಿಯಾದ ತಾಣಗಳಾಗಿವೆ ಮತ್ತು ವರ್ಷವಿಡೀ ಹೆಚ್ಚಿನ ತಾಪಮಾನವನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತವೆ.
ನೈಸರ್ಗಿಕ ಸಸ್ಯವರ್ಗ
ಎಲ್ಲಾ ಮರುಭೂಮಿಗಳು ಹುಲ್ಲು, ಪೊದೆಗಳು, ಗಿಡಮೂಲಿಕೆಗಳು, ಕಳೆಗಳು, ಬೇರುಗಳು ಅಥವಾ ಬಲ್ಬ್‌ಗಳಂತಹ ಕೆಲವು ರೀತಿಯ ಸಸ್ಯವರ್ಗವನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತವೆ.
ಬಿಸಿ ಮತ್ತು ಮಧ್ಯ-ಅಕ್ಷಾಂಶ ಮರುಭೂಮಿಗಳ ಪ್ರಧಾನ ಸಸ್ಯವರ್ಗವು ಕ್ಸೆರೋಫೈಟಿಕ್ ಅಥವಾ ಬರ-ನಿರೋಧಕ ಸ್ಕ್ರಬ್ ಆಗಿದೆ.
ಇದು ಬಲ್ಬಸ್ ಪಾಪಾಸುಕಳ್ಳಿ, ಮುಳ್ಳಿನ ಪೊದೆಗಳು, ಉದ್ದವಾಗಿ ಬೇರೂರಿರುವ ವೈರಿ ಹುಲ್ಲುಗಳು ಮತ್ತು ಚದುರಿದ ಕುಬ್ಜ ಅಕೇಶಿಯಸ್ ಅನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.
ಆರ್ಥಿಕ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳು
ಇದು ಯಾವುದೇ ಬೆಳೆಗಳನ್ನು ಬೆಳೆಸದ, ಅಥವಾ ಯಾವುದೇ ಪ್ರಾಣಿಗಳನ್ನು ಸಾಕುವ ಪ್ರಾಚೀನ ಬೇಟೆಗಾರರು ಮತ್ತು ಸಂಗ್ರಹಕಾರರಿಗೆ ನೆಲೆಯಾಗಿದೆ. ಅವು ಕಲಹರಿ ಮರುಭೂಮಿಯ ಬುಷ್ಮೆನ್, ಬಿಂದಿಬು ಅಥವಾ ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾದ ಮೂಲನಿವಾಸಿಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತವೆ.
ಅಲೆಮಾರಿ ಕುರುಬರು ಜಾನುವಾರು ಆರ್ಥಿಕತೆಯನ್ನು ಅನುಸರಿಸುತ್ತಾರೆ, ನೀರು ಮತ್ತು ಹಸಿರು ಹುಲ್ಲುಗಾವಲುಗಳ ಹುಡುಕಾಟದಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಹಿಂಡುಗಳೊಂದಿಗೆ ಮರುಭೂಮಿಗಳ ಮೂಲಕ ಅಲೆದಾಡುತ್ತಾರೆ. ಅವರು ಅರೇಬಿಯಾದ ಬೆಡೋಯಿನ್‌ಗಳು, ಸಹಾರಾದ ಟುವಾರೆಗ್‌ಗಳು, ಗೋಬಿ ಮರುಭೂಮಿಯ ಮಂಗೋಲರನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತಾರೆ.
ನೆಲೆಸಿದ ಕೃಷಿಕರು ಗೋಧಿ, ಬಾರ್ಲಿ, ಕಬ್ಬು, ಹಣ್ಣುಗಳು ಮತ್ತು ತರಕಾರಿಗಳಂತಹ ಬೆಳೆಗಳನ್ನು ಬೆಳೆಯುತ್ತಾರೆ.
ಇದು ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾದಲ್ಲಿ ಚಿನ್ನದ ಗಣಿಗಳಿಗೆ, ಕಲಹರಿಯಲ್ಲಿನ ಡೈಮಂಡ್ ಗಣಿಗಳಿಗೆ, ಚಿಲಿಯಲ್ಲಿ ತಾಮ್ರದ ಗಣಿಗಳಿಗೆ, ಮೆಕ್ಸಿಕೋದಲ್ಲಿ ಬೆಳ್ಳಿ ಗಣಿಗಳಿಗೆ, ಪರ್ಷಿಯನ್ ಗಲ್ಫ್ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ತೈಲಕ್ಕಾಗಿ.
2. ಉಪ-ಉಷ್ಣವಲಯದ ಮತ್ತು ಸಮಶೀತೋಷ್ಣ ವಾಯುಗುಣ
1. ಮೆಡಿಟರೇನಿಯನ್ ವಾಯುಗುಣ (Mediterranean Climate)
ವಿತರಣೆ
ಸಮಭಾಜಕದ 30° ಮತ್ತು 45° ಉತ್ತರ ಮತ್ತು ದಕ್ಷಿಣದ ನಡುವಿನ ಭೂಖಂಡದ ದ್ರವ್ಯರಾಶಿಗಳ ಪಶ್ಚಿಮ ಭಾಗಕ್ಕೆ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಸೀಮಿತವಾಗಿದೆ.
ಈ ರೀತಿಯ ಹವಾಮಾನದ ಮೂಲ ಕಾರಣವೆಂದರೆ ಗಾಳಿ ಪಟ್ಟಿಗಳ ಸ್ಥಳಾಂತರ.
ಮೆಡಿಟರೇನಿಯನ್ ಸಮುದ್ರವು ಈ ರೀತಿಯ ‘ಚಳಿಗಾಲದ ಮಳೆಯ ಹವಾಮಾನ’ದ ಹೆಚ್ಚಿನ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ ಮತ್ತು ಇದು ಮೆಡಿಟರೇನಿಯನ್ ಹವಾಮಾನ ಎಂಬ ಹೆಸರನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ.
ಈ ಹವಾಮಾನ ಪ್ರಕಾರದ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ರೂಪವು ಕೇಂದ್ರ ಚಿಲಿಯಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ.
ಹವಾಮಾನ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳು
ಸ್ಪಷ್ಟವಾದ ಆಕಾಶ ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚಿನ ತಾಪಮಾನ; ಬಿಸಿ, ಶುಷ್ಕ ಬೇಸಿಗೆ ಮತ್ತು ತಂಪಾದ, ಆರ್ದ್ರ ಚಳಿಗಾಲ.
ಸರಾಸರಿ ವಾರ್ಷಿಕ ಮಳೆಯು 35 – 90 ಸೆಂ.ಮೀ.
ಬೆಚ್ಚಗಿನ ತಿಂಗಳ ತಾಪಮಾನವು 10⁰ C ಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಅಥವಾ ಸಮನಾಗಿರುತ್ತದೆ.
ತಂಪಾದ ತಿಂಗಳ ತಾಪಮಾನವು 18⁰ C ಗಿಂತ ಕಡಿಮೆಯಿರುತ್ತದೆ ಆದರೆ –3⁰ C ಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಾಗಿರುತ್ತದೆ
ಜಲಮೂಲಗಳಿಂದ ತಣ್ಣಗಾಗುವುದರಿಂದ ಹವಾಮಾನವು ವಿಪರೀತವಾಗಿರುವುದಿಲ್ಲ.
ನೈಸರ್ಗಿಕ ಸಸ್ಯವರ್ಗ
ಚಿಕ್ಕ ಅಗಲವಾದ ಎಲೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಮರಗಳು ವ್ಯಾಪಕ ಅಂತರದಲ್ಲಿರುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಎಂದಿಗೂ ಎತ್ತರವಾಗಿರುವುದಿಲ್ಲ.
ನೆರಳಿನ ಅನುಪಸ್ಥಿತಿಯು ಮೆಡಿಟರೇನಿಯನ್ ಭೂಮಿಗಳ ವಿಶಿಷ್ಟ ಲಕ್ಷಣವಾಗಿದೆ.
ಸಸ್ಯಗಳು ಶಾಖ, ಶುಷ್ಕ ಗಾಳಿ, ಅತಿಯಾದ ಆವಿಯಾಗುವಿಕೆ ಮತ್ತು ದೀರ್ಘಕಾಲದ ಬರಗಾಲದ ವಿರುದ್ಧ ನಿರಂತರ ಹೋರಾಟದಲ್ಲಿವೆ. ಅವು ಸಂಕ್ಷಿಪ್ತವಾಗಿ ಕ್ಸೆರೋಫೈಟಿಕ್ [ಬರ ಸಹಿಷ್ಣು], ತೇವಾಂಶದ ಕೊರತೆಯಿರುವ ಪರಿಸರದಲ್ಲಿ ಬರ-ನಿರೋಧಕ ಸಸ್ಯಗಳನ್ನು ವಿವರಿಸಲು ಬಳಸಲಾಗುವ ಪದವಾಗಿದೆ.
ಆರ್ಥಿಕ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳು
ಈ ಪ್ರದೇಶವು ಹಣ್ಣಿನ ಕೃಷಿ, ಏಕದಳ ಬೆಳೆಯುವಿಕೆ, ವೈನ್ ತಯಾರಿಕೆ ಮತ್ತು ಕೃಷಿ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳು ಹಾಗೂ ಇಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ಮತ್ತು ಗಣಿಗಾರಿಕೆಗೆ ಮುಖ್ಯವಾಗಿದೆ.
2. ಸಮಶೀತೋಷ್ಣ ಹುಲ್ಲುಗಾವಲು (ಸ್ಟೆಪ್ಪೆ) ವಾಯುಗುಣ (The Temperate Grassland (Steppe) Climate)
ವಿತರಣೆ
ಇವುಗಳು ಖಂಡಗಳ ಒಳಭಾಗದಲ್ಲಿ ನೆಲೆಸಿವೆ.
ಪಶ್ಚಿಮ ಮಾರುತ ಪಟ್ಟಿಗಳಲ್ಲಿ (ಮಧ್ಯ-ಅಕ್ಷಾಂಶಗಳು ಅಥವಾ ಸಮಶೀತೋಷ್ಣ ಪ್ರದೇಶ) ಕಂಡುಬರುತ್ತವೆ.
ಕಾಂಟಿನೆನ್ಸಿಯಾಲಿಟಿಯ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಹುಲ್ಲುಗಾವಲುಗಳು ಪ್ರಾಯೋಗಿಕವಾಗಿ ಮರರಹಿತವಾಗಿವೆ (ಮಳೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಗಾಳಿಗಳು ತಲುಪದ ಖಂಡಗಳ ಒಳಭಾಗದಲ್ಲಿ ಆಳವಾಗಿ).
ಯುರೇಷಿಯಾದಲ್ಲಿ, ಅವುಗಳನ್ನು ಸ್ಟೆಪ್ಪೀಸ್ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಕಪ್ಪು ಸಮುದ್ರದ ತೀರದಿಂದ ಅಲ್ಟಾಯ್ ಪರ್ವತಗಳ ತಪ್ಪಲಿನವರೆಗೆ ಪೂರ್ವಕ್ಕೆ ಚಾಚಿಕೊಂಡಿವೆ. (2,000 ಮೈಲಿ ಉದ್ದ).
ಹವಾಮಾನ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳು
ಹವಾಮಾನವು ತಾಪಮಾನದ ತೀವ್ರತೆಯೊಂದಿಗೆ ಭೂಖಂಡವಾಗಿದೆ.
ಬೇಸಿಗೆ ಮತ್ತು ಚಳಿಗಾಲದ ನಡುವೆ ತಾಪಮಾನವು ಹೆಚ್ಚು ವ್ಯತ್ಯಾಸಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.
ಬೇಸಿಗೆಯು ಬಿಸಿಯಾಗಿರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಚಳಿಗಾಲವು ತಂಪಾಗಿರುತ್ತದೆ.
ಬೇಸಿಗೆಯು 18 – 20° C ಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ತಾಪಮಾನದೊಂದಿಗೆ ತುಂಬಾ ಬೆಚ್ಚಗಿರುತ್ತದೆ,.
ದಕ್ಷಿಣ ಗೋಳಾರ್ಧದಲ್ಲಿ ಹುಲ್ಲುಗಾವಲು ರೀತಿಯ ಹವಾಮಾನವು ಎಂದಿಗೂ ತೀವ್ರವಾಗಿರುವುದಿಲ್ಲ.
ಮಳೆ
ಸರಾಸರಿ ಮಳೆಯನ್ನು ಸುಮಾರು 45 ಸೆಂ.ಮೀ ವರೆಗೆ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಬಹುದು, ಆದರೆ ಇದು 25 ಸೆಂ.ಮೀ ನಿಂದ 75 ಸೆಂ.ಮೀ ವರೆಗೆ ಸ್ಥಳದ ಪ್ರಕಾರ ಬದಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಭಾರೀ ಮಳೆಯು ಜೂನ್ ಮತ್ತು ಜುಲೈನಲ್ಲಿ ಬರುತ್ತದೆ (ವಸಂತಕಾಲದ ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಬೇಸಿಗೆಯ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ).
ಹೆಚ್ಚಿನ ಚಳಿಗಾಲದ ತಿಂಗಳುಗಳು ಸುಮಾರು5 ಸೆಂ.ಮೀ ಮಳೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತವೆ, ಇದು ಪಾಶ್ಚಿಮಾತ್ಯ ಸಾಂದರ್ಭಿಕ ತಗ್ಗುಗಳಿಂದ ಮತ್ತು ಹಿಮದ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಬರುತ್ತದೆ.
ದಕ್ಷಿಣ ಗೋಳಾರ್ಧದಲ್ಲಿ ಕಡಲ ಪ್ರಭಾವವು ಹೆಚ್ಚು ಮಳೆಯನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡುತ್ತದೆ.
ನೈಸರ್ಗಿಕ ಸಸ್ಯವರ್ಗ
ಹುಲ್ಲುಗಾವಲು ಉಲ್ಲೇಖವನ್ನು ಮಧ್ಯ-ಅಕ್ಷಾಂಶಗಳ ಸಮಶೀತೋಷ್ಣ ಹುಲ್ಲುಗಾವಲುಗಳು, ಸ್ಟೆಪ್ಪೀಸ್‌ಗಳು, ಪ್ರೈರೀಸ್, ಪಂಪಾಸ್, ವೆಲ್ಡ್ ಮತ್ತು ಡೌನ್ಸ್ ಎಂದು ಅರ್ಥೈಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಸ್ಟೆಪ್ಪೀಸ್‌ಗಳು ಹುಲ್ಲಿನಿಂದ ಆವೃತವಾಗಿದ್ದು, ಹುಲ್ಲಿನ ಸಾಂದ್ರತೆ ಮತ್ತು ಗುಣಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ ಭಿನ್ನವಾಗಿರುತ್ತವೆ.
ಉಷ್ಣವಲಯದ ಸವನ್ನಾದಿಂದ ಅದರ ದೊಡ್ಡ ವ್ಯತ್ಯಾಸವೆಂದರೆ ಅವು ಪ್ರಾಯೋಗಿಕವಾಗಿ ಮರಗಳಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಹುಲ್ಲುಗಳು ಹೆಚ್ಚು ಚಿಕ್ಕದಾಗಿರುತ್ತವೆ.
20 ಇಂಚುಗಳಷ್ಟು ಮಳೆಯು ಮಧ್ಯಮವಾಗಿದ್ದರೆ, ಹುಲ್ಲುಗಳು ಎತ್ತರವಾಗಿರುತ್ತವೆ, ತಾಜಾ ಮತ್ತು ಪೌಷ್ಟಿಕವಾಗಿರುತ್ತವೆ.
ಸಮಶೀತೋಷ್ಣ ಹುಲ್ಲುಗಾವಲುಗಳ ನೋಟವು ಋತುಗಳೊಂದಿಗೆ ಬದಲಾಗುತ್ತದೆ. ಹುಲ್ಲುಗಾವಲುಗಳಲ್ಲಿ ಮರಗಳು ಬಹಳ ವಿರಳವಾಗಿವೆ, ಏಕೆಂದರೆ ಅಲ್ಪ ಪ್ರಮಾಣದ ಮಳೆ, ದೀರ್ಘ ಬರಗಾಲ ಮತ್ತು ತೀವ್ರ ಚಳಿಗಾಲ.
ಆರ್ಥಿಕತೆ
ಹುಲ್ಲುಗಾವಲುಗಳನ್ನು ವ್ಯಾಪಕವಾದ, ಯಾಂತ್ರೀಕೃತ ಗೋಧಿ ಕೃಷಿಗಾಗಿ ಉಳುಮೆ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. ಗೋಧಿಯ ಹೊರತಾಗಿ, ಜೋಳವನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ಬೆಚ್ಚಗಿನ ಮತ್ತು ಆರ್ದ್ರ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಬೆಳೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಟಫ್ಟೆಡ್ ಹುಲ್ಲುಗಳನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ಪೌಷ್ಟಿಕಾಂಶದ ಲುಸರ್ನ್ ಅಥವಾ ಅಲ್ಫಾಲ್ಫಾ ಹುಲ್ಲುಗಳಿಂದ ಬದಲಾಯಿಸಲಾಗಿದೆ.
III. ಧ್ರುವ ಹವಾಮಾನಗಳು
1. ಟೈಗಾ ವಾಯುಗುಣ (Taiga Climate)
ವಿತರಣೆ
ಇದು ಮಧ್ಯ ಕೆನಡಾ, ಸ್ಕ್ಯಾಂಡಿನೇವಿಯನ್ ಯುರೋಪ್ನ ಕೆಲವು ಭಾಗಗಳು ಮತ್ತು ಮಧ್ಯ ಮತ್ತು ದಕ್ಷಿಣ ರಷ್ಯನ್‌ನಾದ್ಯಂತ ನಿರಂತರ ಬೆಲ್ಟ್‌ನ 50° ನಿಂದ 70° ಉತ್ತರದ ಉದ್ದಕ್ಕೂ ವ್ಯಾಪಿಸಿದೆ..
ಇವು ಉತ್ತರ ಗೋಳಾರ್ಧದಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ [ಹೆಚ್ಚಿನ ಪೂರ್ವ-ಪಶ್ಚಿಮ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯ ಕಾರಣ. ಹೆಚ್ಚಿನ ಅಕ್ಷಾಂಶಗಳಲ್ಲಿನ ಕಿರಿದಾಗುವಿಕೆಯಿಂದಾಗಿ ದಕ್ಷಿಣ ಗೋಳಾರ್ಧದಲ್ಲಿ ಇರುವುದಿಲ್ಲ].
ಆರ್ಕ್ಟಿಕ್ ವೃತ್ತದ ಕೆಳಗಿನ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ.
ಅದರ ಧ್ರುವೀಯ ಭಾಗದಲ್ಲಿ, ಇದು ಆರ್ಕ್ಟಿಕ್ ಟಂಡ್ರಾದಲ್ಲಿ ವಿಲೀನಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.
ಹವಾಮಾನವು ಸಮಶೀತೋಷ್ಣ ಸ್ಟೆಪ್ಪೀಸ್ ಹವಾಮಾನಕ್ಕೆ ಮಸುಕಾಗುತ್ತದೆ.
ಹವಾಮಾನ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳು
ಬೇಸಿಗೆಗಳು ಸಂಕ್ಷಿಪ್ತವಾಗಿರುತ್ತವೆ ಮತ್ತು 20-25°C ಬೆಚ್ಚಗಿರುತ್ತದೆ ಆದರೆ ಚಳಿಗಾಲವು ದೀರ್ಘವಾಗಿರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಕ್ರೂರವಾಗಿ ತಂಪಾಗಿರುತ್ತದೆ – ಯಾವಾಗಲೂ 30-40°C ಘನೀಕರಣಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಇರುತ್ತದೆ.
ವರ್ಖೋಯಾನ್ಸ್ಕ್‌ನಲ್ಲಿ (68°N. 113°E) ವಿಶ್ವದ ಕೆಲವು ಕಡಿಮೆ ತಾಪಮಾನಗಳನ್ನು ದಾಖಲಿಸಲಾಗಿದೆ, ಅಲ್ಲಿ ಒಮ್ಮೆ -67 °C ದಾಖಲಾಗಿತ್ತು.
ಉತ್ತರ ಅಮೆರಿಕಾದಲ್ಲಿ, ಖಂಡದ ಪೂರ್ವ-ಪಶ್ಚಿಮ ಭಾಗವು ಕಡಿಮೆ ಇರುವುದರಿಂದ ತೀವ್ರತೆಗಳು ಕಡಿಮೆ ತೀವ್ರವಾಗಿರುತ್ತವೆ.
ರಷ್ಯಾದಾದ್ಯಂತ, ಬಹುತೇಕ ಎಲ್ಲಾ ನದಿಗಳು ಹೆಪ್ಪುಗಟ್ಟಿವೆ. ಸಾಮಾನ್ಯ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ, ವೋಲ್ಗಾ ಸುಮಾರು 150 ದಿನಗಳವರೆಗೆ ಮಂಜುಗಡ್ಡೆಯಿಂದ ಆವೃತವಾಗಿರುತ್ತದೆ.
ಸಾಂದರ್ಭಿಕವಾಗಿ ಶೀತ, ಉತ್ತರದ ಧ್ರುವೀಯ ಸ್ಥಳೀಯ ಗಾಳಿಗಳಾದ ಕೆನಡಾದ ಹಿಮಪಾತಗಳು ಮತ್ತು ಯುರೇಷಿಯಾದ ಬುರಾನ್ ಹಿಂಸಾತ್ಮಕವಾಗಿ ಬೀಸುತ್ತವೆ.
ಮಳೆ
ಒಳಾಂಗಣದಲ್ಲಿ ಕಡಲ ಪ್ರಭಾವವು ಇರುವುದಿಲ್ಲ.
ಚಳಿಗಾಲದಲ್ಲಿ ಮುಂಭಾಗದ ಅಡಚಣೆಗಳು ಸಂಭವಿಸಬಹುದು.
ವಿಶಿಷ್ಟವಾದ ವಾರ್ಷಿಕ ಮಳೆಯು 38 cm ನಿಂದ 63 cm ವರೆಗೆ ಇರುತ್ತದೆ.
ಇದು ಬೇಸಿಗೆಯ ಗರಿಷ್ಟ [ಬೇಸಿಗೆಯ ಮಧ್ಯದಲ್ಲಿ ಸಂವಹನ ಮಳೆ – 15 °C ರಿಂದ 24 °C] ಜೊತೆಗೆ ವರ್ಷವಿಡೀ ಚೆನ್ನಾಗಿ ವಿತರಿಸಲ್ಪಡುತ್ತದೆ.
ಚಳಿಗಾಲದಲ್ಲಿ ಮಳೆಯು ಹಿಮದ ರೂಪದಲ್ಲಿರುತ್ತದೆ, ಏಕೆಂದರೆ ಸರಾಸರಿ ತಾಪಮಾನವು ಸಾರ್ವಕಾಲಿಕ ಘನೀಕರಣಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಇರುತ್ತದೆ.
ನೈಸರ್ಗಿಕ ಸಸ್ಯವರ್ಗ
ಪ್ರಧಾನ ಸಸ್ಯವರ್ಗವು ನಿತ್ಯಹರಿದ್ವರ್ಣ ಕೋನಿಫೆರಸ್ ಅರಣ್ಯವಾಗಿದೆ.
ಕಡಿಮೆ ತೇವಾಂಶದ ಅಗತ್ಯವಿರುವ ಕೋನಿಫರ್ಗಳು ಈ ರೀತಿಯ ಉಪ-ಆರ್ಕ್ಟಿಕ್ ಹವಾಮಾನಕ್ಕೆ ಸೂಕ್ತವಾಗಿರುತ್ತದೆ.
ಸೈಬೀರಿಯಾದಲ್ಲಿರುವ ಟೈಗಾ (ಕೋನಿಫೆರಸ್ ಅರಣ್ಯಕ್ಕೆ ರಷ್ಯಾದ ಪದ) ಕೋನಿಫೆರಸ್ ಅರಣ್ಯದ ಶ್ರೇಷ್ಠ ಏಕೈಕ ಬ್ಯಾಂಡ್ ಆಗಿದೆ.
ಯುರೋಪ್ನಲ್ಲಿ ಇದೇ ರೀತಿಯ ಹವಾಮಾನ ಮತ್ತು ಕಾಡುಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ದೇಶಗಳು ಸ್ವೀಡನ್ ಮತ್ತು ಫಿನ್ಲ್ಯಾಂಡ್.
ಜರ್ಮನಿ, ಪೋಲೆಂಡ್, ಸ್ವಿಟ್ಜರ್ಲೆಂಡ್, ಆಸ್ಟ್ರಿಯಾ ಮತ್ತು ಯುರೋಪ್ನ ಇತರ ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಸಣ್ಣ ಪ್ರಮಾಣದ ನೈಸರ್ಗಿಕ ಕೋನಿಫೆರಸ್ ಅರಣ್ಯಗಳಿವೆ.
ಉತ್ತರ ಅಮೆರಿಕಾದಲ್ಲಿ, ಬೆ ಅಲಾಸ್ಕಾದಿಂದ ಕೆನಡಾದಾದ್ಯಂತ ಲ್ಯಾಬ್ರಡಾರ್‌ಗೆ ವ್ಯಾಪಿಸಿದೆ.
ಆರ್ಥಿಕ ಬೆಳವಣಿಗೆ
ಉತ್ತರ ಗೋಳಾರ್ಧದಲ್ಲಿ ಬಹಳಷ್ಟು ಕೋನಿಫೆರಸ್ ಕಾಡುಗಳು ದೂರದ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಇನ್ನೂ ಅಸ್ಪೃಶ್ಯವಾಗಿವೆ.
ಕೆನಡಾ, ರಶಿಯಾ ಇತ್ಯಾದಿಗಳಲ್ಲಿ ಕೋನಿಫೆರಸ್ ಕಾಡುಗಳ ಒಂದು ಸಣ್ಣ ಭಾಗವನ್ನು ಮಾತ್ರ ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಭವಿಷ್ಯಕ್ಕಾಗಿ ಒಂದು ದೊಡ್ಡ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಬಿಟ್ಟುಬಿಡುತ್ತದೆ.
ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಮರಗೆಲಸಕ್ಕಾಗಿ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರವೇಶಿಸಬಹುದಾದ ಕಾಡುಗಳನ್ನು ತೆರವುಗೊಳಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಉಪ-ಆರ್ಕ್ಟಿಕ್ ಹವಾಮಾನದಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ಬೆಳೆಗಳು ಬದುಕಬಲ್ಲವು ಎಂಬ ಕಾರಣದಿಂದ ಕೃಷಿಯು ಅಸಂಭವವಾಗಿದೆ.
2. ಟಂಡ್ರಾ ವಾಯುಗುಣ (Tundra Climate)
ವಿತರಣೆ
ಆರ್ಕ್ಟಿಕ್ ವೃತ್ತದ ಉತ್ತರ ಮತ್ತು ಅಂಟಾರ್ಕ್ಟಿಕ್ ವೃತ್ತದ ದಕ್ಷಿಣ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ.
ಐಸ್-ಕ್ಯಾಪ್‌ಗಳು ಎತ್ತರದ ಪ್ರದೇಶಗಳಿಗೆ ಮತ್ತು ಗ್ರೀನ್‌ಲ್ಯಾಂಡ್ ಮತ್ತು ಅಂಟಾರ್ಟಿಕಾದ ಹೆಚ್ಚಿನ ಅಕ್ಷಾಂಶ ಪ್ರದೇಶಗಳಿಗೆ ಸೀಮಿತವಾಗಿವೆ.
ದಕ್ಷಿಣ ಗೋಳಾರ್ಧದಲ್ಲಿ, ಅಂಟಾರ್ಕ್ಟಿಕಾವು ಮಂಜುಗಡ್ಡೆಯ (10,000 ಅಡಿ ದಪ್ಪ) ದೊಡ್ಡ ಏಕೈಕ ವಿಸ್ತಾರವಾಗಿದೆ.
ತಗ್ಗು ಪ್ರದೇಶಗಳು – ಗ್ರೀನ್‌ಲ್ಯಾಂಡ್‌ನ ಕರಾವಳಿ ಪಟ್ಟಿ, ಉತ್ತರ ಕೆನಡಾ ಮತ್ತು ಅಲಾಸ್ಕಾದ ಬಂಜರು ಪ್ರದೇಶಗಳು ಮತ್ತು ಯುರೇಷಿಯಾದ ಆರ್ಕ್ಟಿಕ್ ಸಮುದ್ರ ತೀರದಲ್ಲಿ ಟಂಡ್ರಾ ಹವಾಮಾನವಿದೆ.
ಹವಾಮಾನ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳು
ಟುಂಡ್ರಾ ಹವಾಮಾನವು ಅತ್ಯಂತ ಕಡಿಮೆ ಸರಾಸರಿ ವಾರ್ಷಿಕ ತಾಪಮಾನದಿಂದ ನಿರೂಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ.
ಚಳಿಗಾಲದ ಮಧ್ಯದಲ್ಲಿ ತಾಪಮಾನವು 40 – 50 °C ಗಿಂತ ಕಡಿಮೆಯಿರುತ್ತದೆ.
ಬೇಸಿಗೆಯಲ್ಲಿ ತುಲನಾತ್ಮಕವಾಗಿ ಬೆಚ್ಚಗಿರುತ್ತದೆ.
ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ನಾಲ್ಕು ತಿಂಗಳಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ತಾಪಮಾನವು ಘನೀಕರಿಸುವ ಹಂತಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಾಗಿರುತ್ತದೆ.
ಆರ್ಕ್ಟಿಕ್ ಮತ್ತು ಅಂಟಾರ್ಕ್ಟಿಕ್ ವಲಯಗಳಲ್ಲಿ, ನಿರಂತರ ಕತ್ತಲೆಯ ವಾರಗಳಿವೆ.
ನೆಲವು ಘನವಾಗಿ ಹೆಪ್ಪುಗಟ್ಟಿದೆ ಮತ್ತು ಸಸ್ಯಗಳಿಗೆ ಪ್ರವೇಶಿಸಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ.
ಫ್ರಾಸ್ಟ್ ಯಾವುದೇ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಸಂಭವಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಹಿಮಪಾತಗಳು, ಗಂಟೆಗೆ 130 ಮೈಲುಗಳ ವೇಗವನ್ನು ತಲುಪುವುದು ಈ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಅಪರೂಪವಲ್ಲ.
ಮಳೆ
ಮಳೆಯು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಹಿಮ ಮತ್ತು ಹಿಮದ ರೂಪದಲ್ಲಿರುತ್ತದೆ.
ಸಂವಹನ ಮಳೆಯು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಇರುವುದಿಲ್ಲ.
ನೈಸರ್ಗಿಕ ಸಸ್ಯವರ್ಗ
ಟಂಡ್ರಾದಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ಮರಗಳಿಲ್ಲ.
ಪಾಚಿಗಳು, ಕಲ್ಲುಹೂವುಗಳು ಇತ್ಯಾದಿಗಳಂತಹ ಸಸ್ಯವರ್ಗದ ಅತ್ಯಂತ ಕಡಿಮೆ ರೂಪಗಳು ಅಲ್ಲಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತವೆ.
ಕರಾವಳಿ ತಗ್ಗು ಪ್ರದೇಶದ ಹವಾಮಾನ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳು ಸ್ವಲ್ಪ ಅನುಕೂಲಕರವಾಗಿದೆ.
ಕರಾವಳಿ ತಗ್ಗು ಪ್ರದೇಶಗಳು ಗಟ್ಟಿಯಾದ ಹುಲ್ಲುಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ಹಿಮಸಾರಂಗಗಳಿಗೆ ಏಕೈಕ ಹುಲ್ಲುಗಾವಲು ಒದಗಿಸುವ ಹಿಮಸಾರಂಗ ಪಾಚಿಯನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸುತ್ತವೆ.
ಸಂಕ್ಷಿಪ್ತ ಬೇಸಿಗೆಯಲ್ಲಿ, ಬೆರ್ರಿ-ಬೇರಿಂಗ್ ಪೊದೆಗಳು ಮತ್ತು ಆರ್ಕ್ಟಿಕ್ ಹೂವುಗಳು ಅರಳುತ್ತವೆ.
ಬೇಸಿಗೆಯಲ್ಲಿ, ಹಿಮ ಕರಗಿದಾಗ ಹೊರಹೊಮ್ಮುವ ಹಲವಾರು ಕೀಟಗಳನ್ನು ಬೇಟೆಯಾಡಲು ಪಕ್ಷಿಗಳು ಉತ್ತರಕ್ಕೆ ವಲಸೆ ಹೋಗುತ್ತವೆ.
ತೋಳಗಳು, ನರಿಗಳು, ಕಸ್ತೂರಿ-ಎತ್ತುಗಳು, ಆರ್ಕ್ಟಿಕ್ ಮೊಲ ಮತ್ತು ಲೆಮ್ಮಿಂಗ್ಗಳಂತಹ ಸಸ್ತನಿಗಳು ಸಹ ಟಂಡ್ರಾ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತವೆ.
ಪೆಂಗ್ವಿನ್‌ಗಳು ಅಂಟಾರ್ಕ್ಟಿಕ್ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ ವಾಸಿಸುತ್ತವೆ.